Przepisy Prawne - HACCP Polska, HACCP Unia Europejska

Hazard Analysis and Critical Control Points (System Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli) to system zarządzania jakością produktów spożywczych. Umożliwia on przewidywanie zagrożeń, ocenę ryzyka oraz pomaga wyeliminować produkty nie spełniające norm jakościowych.

W krajach UE wymogiem prawnym jest dyrektywa 93/43/EEC, która obejmuje higienę środków spożywczych. Po wprowadzeniu tej dyrektywy, wszystkie firmy działające w, tzw. "biznesie żywnościowym", są zobowiązane do wykrywania wszelkich możliwych zagrożeń. Dyrektywa ta jest obowiązkowa dla wszystkich krajów członkowskich i zaleca firmom działającym w biznesie żywnościowym stosowanie systemu HACCP jako metody gwarantującej analizę zagrożeń.

 W Polsce pierwszym sygnałem HACCP było rozporządzenie MZiOS z 22 sierpnia 1996 r., które dotyczy produkcji dietetycznych środków spożywczych i używek przeznaczonych do celów dietetycznych i odżywek. Wg tego rozporządzenia, "kontrola wewnętrzna dietetycznych środków spożywczych powinna być ustalona przez kierownika zakładu produkującego środki dietetyczne na podstawie krytycznych punktów kontroli (HACCP) ...".

 Kolejnym sygnałem było rozporządzenie MZ z 28 lutego 2000 r., które zawiera zasady GMP i GHP, będące podstawą do wprowadzenia HACCP. Przygotowanie książki Dobrej Praktyki Higienicznej przez zakłady produkujące żywność, przygotowuje zakłady do wprowadzenia systemu HACCP.

 11 maja 2001 Sejm RP znowelizował ustawę o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia, na mocy której system HACCP jest obligatoryjny dla dużych przedsiębiorstw (powyżej 250 osób).

 Należy oczekiwać w niedalekiej przyszłości podobnych rozwiązań dla pozostałych przedsiębiorstw branży spożywczej.

Wprowadzenie systemu jest możliwe dzięki wdrożeniu, tzw. 12 kroków HACCP :
Powołanie Zespołu HACCP, który:
jest organem opracowującym system HACCP (zwykle 4-6 osób. małe przedsiębiorstwa mniej),
składa się z osób o dużej wiedzy i doświadczeniu, reprezentujących różne dyscypliny
Dokładny opis produktu.
Określenie przewidywanego sposobu użycia produktu przez konsumenta.
Opracowanie schematu blokowego procesu produkcji.
Weryfikacja powyższego schematu.
Określenie wszystkich potencjalnych zagrożeń.
Określenie CCP (punktów krytycznych).
Ustalenie granic dla każdego CCP.
Ustalenie monitoringu każdego CCP.
Ustalenie działań korygujących dla CCP.
Ustalenie procedury weryfikacji.
Przygotowanie dokumentacji.
 

HACCP w Unii Europejskiej

 Wytyczne GMP/GHP oraz stosowania systemu HACCP, które mają najbardziej powszechny, światowy zasięg opracowano w ramach Kodeksu żywnościowego ("Codex Alimentarius") FAO/WHO. Wytyczne te mają charakter dobrowolny, adresowane są zarówno bezpośrednio do producentów żywności, jak i do władz państwowych (jako wzorzec dla przepisów krajowych).

 W Unii Europejskiej najbardziej podstawowe i ogólne zasady GMP/GHP w produkcji żywności zawarte są w dyrektywie 93/43/EWG o higienie żywności. Dyrektywa adresowana jest do państw członkowskich UE, które musiały wprowadzić jej postanowienia do krajowych systemów prawa. W efekcie, w każdym z państw należących do Unii Europejskiej firmy zajmujące się produkcją lub obrotem żywnością muszą obowiązkowo stosować zapisane w dyrektywie podstawowe zasady Dobrej Praktyki Higienicznej. Aby ułatwić spełnienie tych wymagań prawnych dyrektywa zaleca tworzenie szczegółowych Przewodników Dobrej Praktyki Higienicznej dla różnych sektorów żywnościowych, na poziomie krajowym i europejskim, do dobrowolnego stosowania.

 Dyrektywa 93/43/EWG nakłada również obowiązek wprowadzenia systemu HACCP we wszystkich firmach zajmujących się produkcją, dystrybucją, magazynowaniem, transportem i dostarczaniem konsumentom żywności (bez podstawowej produkcji rolniczej). System HACCP przewidziany przez dyrektywę obejmuje tylko 5 pierwszych zasad (bez weryfikacji i dokumentacji).

 Oprócz ogólnej dyrektywy 93/43/EWG w Unii Europejskiej obowiązuje kilkanaście odrębnych dyrektyw określających szczegółowe wymagania higieniczne przy wytwarzaniu różnych produktów pochodzenia zwierzęcego (mięsa, ryb, mleka).

 W najbliższych latach wszystkie dyrektywy UE dotyczące higieny zostaną zastąpione dwoma rozporządzeniami: ogólnym - mającym zastosowanie do całej żywności, oraz dodatkowym - zawierającym uzupełniające wymagania wobec produktów pochodzenia zwierzęcego. Zaczną one obowiązywać od 2006 r. Rozporządzenia, w przeciwieństwie do dyrektyw, będą obowiązywały w państwach członkowskich UE bezpośrednio, bez konieczności przenoszenia ich do krajowego prawa. Dotyczy to również Polski, jako jednego z państw członkowskich UE.

 Nowe ogólne rozporządzenie o higienie żywności z 29 kwietnia 2004 (nr 852/2004) przewiduje obowiązek wdrożenia pełnego, 7-stopniowego systemu HACCP w przedsiębiorstwach działających we wszystkich sektorach, wzdłuż całego łańcucha żywnościowego (produkcja, transport, handel i dystrybucja, gastronomia), z wyłączeniem jedynie podstawowej produkcji rolniczej.

HACCP w Polsce

 W Polsce, w ramach dostosowywania do wymagań Unii Europejskiej, nastąpiło przeniesienie dyrektywy 93/43/EWG do polskiego prawa. Ustawa z 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (Dz.U. z 2001 r. nr 63, poz. 634 z późn. zm.) definiuje pojęcia Dobrej Praktyki Higienicznej i Dobrej Praktyki Produkcyjnej (art. 3 pkt. 33 i 34). Ustawa przewiduje wydanie rozporządzenia wykonawczego określającego szczegółowe wymagania higieniczne w produkcji i dystrybucji żywności. Najnowsza wersja tego rozporządzenia to Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 26 kwietnia 2004 r. w sprawie wymagań higieniczno-sanitarnych w zakładach produkujących lub wprowadzających do obrotu środki spożywcze (Dz.U. z 2004 r. nr 104 poz. 1096). Zastąpiło ono poprzednie Rozporządzenie z 19 grudnia 2002 r. (Dz. U. Z 2002 r. nr 234, poz. 1979). Obowiązują też osobne rozporządzenia określające zasady GHP/GMP dla specyficznych rodzajów produktów lub czynności (np. żywność sprzedawana luzem, sypka i nieopakowana; handel obwoźny i transport żywności).

 W ustawie o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia przewidziano obowiązek wdrożenia systemu HACCP w zakładach prowadzących działalność gospodarczą w zakresie produkcji i obrotu żywnością. Sam system HACCP zdefiniowany jest w Art. 3 ust. 1 pkt. 12 ustawy, natomiast obowiązek jego stosowania i zasady systemu zapisane są w Art. 28 - 32.

 W poprzednim brzmieniu tej ustawy obowiązek wdrożenia systemu HACCP ciążył na wszystkich zakładach produkcji i obrotu żywnością, z wyłączeniem małych przedsiębiorstw (zgodnie z ich definicją w ustawie Prawo działalności gospodarczej). Wyłączenie małych przedsiębiorstw, czyli tych zatrudniających do 50 pracowników, było zasadniczo niezgodne z prawem europejskim, które takiej możliwości nie przewiduje. Przepisy ustawy dotyczące systemu HACCP miały zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2004 r. (Art. 61). W dniu 30 października 2003 r. sejm ostatecznie uchwalił kolejną nowelizację ustawy z 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (Dz.U. z 2003 r. nr 208, poz. 2020). Zmiany obejmują:
Zlikwidowanie zwolnienia małych firm żywnościowych (do 50 pracowników) z obowiązku wprowadzania systemu HACCP.
Przesunięcie z 1 stycznia 2004 r. na dzień uzyskania członkostwa w UE (czyli 1 maja 2004 r.) terminu, od którego wszystkie firmy żywnościowe, bez względu na ich wielkość i profil działalności, muszą wdrożyć i stosować zasady systemu HACCP.
Zniesienie obowiązku posiadania dokumentacji systemu HACCP (co oznacza stosowanie jedynie 6 z 7 zasad HACCP).
Zniesienie kary grzywny za niewdrożenie HACCP.
 

» Oddziały EKO-RATu w Polsce

» Aktualności i Ostatnie Oferty

Koronawirus

Większość wirusów nie jest odpornych na mycie rąk, substancje dezynfekcyjne, jak również na na ozon. Koronawirusy nie są wyjątkiem.Trudno dokładnie określić, jak długo bakteria czy wirus może przeżyć poza organizmem człowieka, np.…

Jak pozbyć się os

Osy w ogrodzie - gniazdo os. Jak pozbyć się os z ogrodu Osy w ogrodzie mogą być bardzo uciążliwe, a usuwanie gniazda os niebezpieczne. Podpowiadamy, jak pozbyć się os z ogrodu bezpiecznie i skutecznie. Zwalczanie os jest zabiegiem dość…

Cena Cennik

Indywidualna wycena usług Indywidualne podejście do każdego klienta  Zniżki dla stałych klientów  promocje sezonowe 

» Pogotowie Deratyzacyjne